Geschreven door: Justin de Bolster – Partner en Manager Strategy & Business Development bij INNSO. Datum: 16-05-2023.

Dat Nederland in de wereldtop van mobiele netwerken meedoet is niet nieuw, al jaren scoren de Nederlandse operators erg goed. Hoe komt het dat we in Nederland mobiele netwerken hebben die als uitstekend beoordeeld worden? Waaraan moet een mobiel netwerk voldoen om hiervoor in aanmerking te komen? Hoe draagt INNSO hieraan bij?

In maart dit jaar werd duidelijk dat de mobiele telecomnetwerken in Nederland tot de absolute wereldtop behoren.^[1] Bovendien is in de meest recente benchmark in Nederland (2023) de hoogste score ooit wereldwijd behaald, aldus Umlaut. Umlaut is een gerenommeerd van origine Duits bedrijf, sinds medio 2021 onderdeel van Accenture, dat door de jaren heen een standaard heeft ontwikkeld om mobiele netwerken over de hele wereld te testen en met elkaar te vergelijken. Om tot de wereldtop te behoren dient een mobiel netwerk op alle onderdelen als uitstekend beoordeeld te worden. Onderdelen als spraak, data en dekking worden getest op onder andere kwaliteit, snelheid, stabiliteit en betrouwbaarheid. Omdat deze onderdelen geografisch gezien nogal kunnen verschillen, worden de testen uitgevoerd door met meerdere telefoons (per operator en per testonderdeel) per auto door het land te rijden of te voet in onder andere steden, stations, musea, openbaar vervoer en luchthavens. De combinatie van deze testonderdelen levert uiteindelijk een score op en bepaalt hoe een mobiel netwerk presteert ten opzichte van andere.

Het beste mobiele netwerk
In Nederland hebben we een goed economisch klimaat, een samenleving die veelvuldig gebruik maakt van moderne communicatiemiddelen en een overheid die ontwikkeling op communicatienetwerken stimuleert. Allemaal elementen die in ieder geval meehelpen om partijen te bewegen voorop te lopen in de ontwikkeling en hierin te willen investeren. Want investeringen zijn het zeker! Een mobiel netwerk vraagt enerzijds om investeringen op fysieke elementen zoals de antennes, radiomodules, bekabeling, locaties en het staalwerk. Maar ook de investeringen anderzijds op niet fysieke elementen zoals de meest noodzakelijke: de licenties om uit te mogen zenden op de verschillende frequenties.
De locaties met apparatuur, de frequentie licenties en de technologie samen zijn de basis voor het beste netwerk. 

Frequenties
Mobiele netwerken werken op basis van radiosignalen. Door middel van deze radiosignalen komen verbindingen tot stand tussen je mobiele telefoon (of andere communicatieapparatuur) en antennes. Op basis hiervan kunnen spraak en data verstuurd worden. Om radiogolven uit te mogen zenden in het Nederlandse luchtruim (spectrum) dien je een licentie te hebben. De Nederlandse overheid beheert het spectrum aan frequenties en geeft daarvoor, in lijn met Europese afspraken, de licenties uit. Een juiste verdeling en indeling van het totale spectrum is essentieel. Niet alleen mobiele netwerken maken gebruik van het spectrum, ook onder andere luchtvaart, defensie, satellieten, radio, openbaar vervoer, wifi en auto’s maken er gebruik van. Hoeveel spectrum (bandbreedte) en welk stuk van het spectrum gebruikt mag worden door de verschillende partijen is een continue afweging die technologische ontwikkelingen, economische- en veiligheidsaspecten en de vraag uit de markt beïnvloedt.

Belangrijk om te begrijpen is dat lage frequenties de eigenschap hebben dat ze over een groot bereik beschikken (de radiogolven dringen ver door en relatief goed inpandig), maar weinig capaciteit hebben (de radiogolven kunnen weinig data vervoeren). Hoge frequenties hebben daarentegen een klein bereik en hoge capaciteit. Voor een uitstekend mobiel netwerk is een juiste combinatie van lage en hoge frequenties essentieel. Hiermee kan een juiste combinatie worden gemaakt om verschillende gebieden te bedienen. Bijvoorbeeld hoge frequenties om drukke stedelijke gebieden te bedienen waar veel personen tegelijk veel data vragen en buitengebieden waar een locatie een groot gebied moet afdekken en minder capaciteit nodig heeft. Elk gebied vraagt om de juiste combinatie.

Voor mobiele netwerken worden de benodigde frequentie om de zoveel jaar in een veiling vanuit de overheid aangeboden. De meest recente veiling was in 2020 en zag toe op de 700, 1400 en 2100 megahertz (MHz) frequentiebanden. Er zijn in totaal 26 licenties uitgegeven op gedeeltes van deze frequentiebanden. Drie operators in Nederland hebben hier in totaal ruim 1,2 miljard euro voor betaald. Voor het najaar van 2023 staat een volgende frequentieveiling op de planning, die van de 3,5 gigahertz (GHz). Een belangrijke frequentie voor de toepassing van 5G technologie.

“Voor een uitstekend mobiel netwerk is een juiste combinatie van lage en hoge frequenties essentieel.”

Apparatuur en locaties
Alleen licenties om uit te mogen zenden is niet voldoende. Er is apparatuur nodig om het uitzenden mogelijk te maken. Een mobiel netwerk bestaat hoogover uit een core netwerk en een radio access netwerk (RAN). Het RAN is het gedeelte waar de antennes onderdeel van zijn. De positionering van de antennes is een kritische factor voor de kwaliteit van het netwerk en daardoor ook de spreiding over het land. Deze spreiding noem je een grid, waarbij het van belang is dat er voldoende antennes in een juiste afstand van elkaar staan opgesteld. Niet te ver van elkaar, omdat er dan risico is op minder of geen dekking en capaciteit. Niet te dicht bij elkaar, omdat er dan risico is op storing (interferentie). Daarnaast is een juiste combinatie van de verschillende frequenties essentieel om snelheid, capaciteit, stabiliteit en kwaliteit te kunnen bieden. De juiste locaties zijn dus een zeer belangrijk onderdeel van het beste netwerk. Daarbij hebben we in Nederland nog het voordeel dat we een relatief vlak landschap hebben, hierdoor zal het gebergte niet snel de radiosignalen blokkeren. Ontwikkelingen in de technologieën zorgen voor de meest optimale inzet van de locaties.

Technologie
Technologie is een belangrijk onderdeel van een beste netwerk. Het duidt op welke wijze de verbindingen en overdracht van data tot stand komen. De ‘G’ in 3G, 4G, 5G staat voor generatie en duidt de generatie van technologie die van toepassing is. Elke generatie biedt nieuwe ontwikkelingen in de technologie om nog sneller, nog meer data en nog meer stabiliteit te kunnen bieden. Waar in de begintijd van de mobiele netwerken (begin jaren 90) er nog verschil zat in de gebruikte technologieën wereldwijd, kwamen daar gelukkig snel standaardisaties. De organisatie 3GPP^[1] is wereldwijd actief om met er met alle stakeholders voor te zorgen dat nieuwe technologieën zich ontwikkelen en tevens dat deze gestandaardiseerd worden toegepast. Op deze manier kan je met dezelfde mobiele telefoon wereldwijd gebruik maken van de verschillende mobiele netwerken.

De meest recente 5^e generatie ziet onder meer toe op verhoging van de snelheden, verlaging van de ‘latency’ (de vertraging tussen versturen en aankomstdata) en verhoging van capaciteit. Dit maakt toepassingen zoals zeer hoge resolutie videostreaming, met elkaar communicerende voertuigen en op afstand opereren allemaal mogelijk. Recente ontwikkelingen zorgen ervoor dat radiosignalen actief gericht op gebruikers gestuurd kunnen worden, in plaats van alleen ongericht. Dit zorgt voor efficiëntie. 5G brengt ook verduurzaming met zich mee, daar het efficiënter met energieverbruik omgaat.

INNSO
In het ontwikkelen tot- en in stand houden van het beste netwerk heeft INNSO een belangrijke rol. Met name op het gebied van de locaties. INNSO is specialist in het analyseren van de meest geschikte locaties en het verwerven daarvan (juridisch, technisch en contractueel borgen). Samen met partners zorgen voor de installatie van de apparatuur op de locaties en dat deze zo optimaal mogelijk gepositioneerd zijn op de locatie ten opzichte van andere locaties. Door proactief beheer van duizenden locaties zorgt INNSO ervoor dat het risico op verminderde dekking of capaciteit zo laag mogelijk is. Mocht er toch risico op ontstaan, zorgen we snel voor alternatieven om dit op te lossen. Tevens borgen we dat locaties gereed gemaakt kunnen worden voor de toepassing van nieuwe technologieën. Zo werken we samen aan het netwerk van vandaag en morgen.

^{[1] The 2023 Mobile Network Test in The Netherlands, Umlaut (onderdeel van Accenture)
[2] http://www.3gpp.org}

Wil je meer weten hoe INNSO je kan helpen in het beste netwerk? Wil je graag samen met INNSO werken aan de beste netwerken van morgen? Of heb je een vraag of opmerking over deze blog? Neem gerust contact met ons op.

Lees hier alles over de werkwijze van INNSO.